www.muzykoterapia.fora.pl

arka

PRANAJAMA - ODDYCHANIE NA JĄKANIE

Opr. Władysław Pitak

Czynność mowy jest nierozerwalnie związana z oddychaniem. Inaczej oddychamy, gdy milczymy, a inaczej, gdy mówimy. Podczas spoczynku oddychamy nosem, a wdech i wydech są niemal zrównoważone co do długości trwania. W czasie mówienia oddychamy przede wszystkim ustami; wdech jest szybki i krótki, wydech - długi i powolny. Mówiąc nabieramy tyle powietrza, ile potrzeba do wypowiedzenia wyrazu czy zdania. Staramy się nie mówić na resztkach powietrza czyli na powietrzu zapasowym, gdyż końcowa część zdania będzie wówczas cicha, wypowiedziana z wysiłkiem i mało zrozumiała.

Prezentowane poniżej ćwiczenia są wzorowane na jodze i mają na celu pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony, wydłużenie fazy wydechowej, a także zapobieganie takim niepożądanym zjawiskom, jak arytmia oddechowa, mówienie na wdechu, kolizja między rytmem oddychania a strukturą wypowiedzi oraz blokady fonacyjno-artykulacyjne.

Ćwiczenia noszą nazwę P R A N A J A M A czyli POBIERANIE ENERGII. Joga kategorycznie zaleca oddychanie wyłącznie przez nos oraz koncentrację na okolicy jamy nosowej w czasie oddychania. Niezwykle istotne jest utrzymywanie czystości i drożności przewodów nosowych. Podstawowym zabiegiem higienicznym jest przepłukanie nosa lekko osoloną, ciepłą wodą. To przy okazji hartuje nos na zmiany temperatury i ciśnienie otaczającego powietrza.

Dalszą istotną cechą ćwiczeń oddechowych jogi jest dbałość o właściwe parametry oddechu: siła, rytm, czas trwania, głębokość.
Zadaniem awiczen jest wypracowanie powolnych, głębokich, swobodnie wykonywanych oddechów, podowiadomie sterowanych i zatrzymywanych bądź w fazie szczytu wdechu, bądź po pełnym wydechu.
Ćwiczenia należy wykonywać w zrelaksowanej, nieruchomej pozycji, z wyprostowanym kręgosłupem, najlepiej w siadzie ze skrzyżowanymi nogami. Do uzyskania tej pozycji można posłużyć się poduszkami lub złożonym kocem.

1.ĆWICZENIE WSTĘPNE

Po usadowieniu się w wygodnej, nieruchomej pozycji, z wyprostowanym kręgosłupem, zaczynamy obserwować swój oddech. Skupiamy się na nim i staramy się wczuć, jak powietrze wchodzi przez nozdrza w głąb jamy nosowej, dalej do jamy nosowo-gardłowej, tchawicy, oskrzeli, a wreszcie do płuc.
Z kolei obserwujemy i wyczuwamy proces wydechu, lekko hamując prąd wydychanego powietrza. Oddech przez to powinien stać się łagodny i coraz wolniejszy.
Nadal należy dbać o to, by oddech był głęboki. Czas wydechu powinien wzrastać, zaś siła wydechu maleć. Należy walczyć z wszelkim roztargnieniem i spontanicznie napływającymi myślami, przeszkadzającymi w koncentracji.

2. POBIERANIE ENERGII

W czasie wdechu intensywnie wczuwamy się w pobieranie energii z powietrza na szczycie jamy nosowej. Dopomaga w tym wyobrażenie sobie strumienia tej energii w postaci światła i ciepła. W lecie wyobrażamy sobie światło niebieskie, a zimie - żółte.
Po wydechu należy chwilę odpocząć, skupiając uwagę na okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Ćwiczenie to stopniowo wydłuża pożądany okres wydechu.

3. ODDECHY "OCZYSZCZAJĄCE

Uczymy się kolejno zamykać nozdrza za pomocą kciuka i czwartego palca prawej ręki. Palce: wskazujący i środkowy są zgięte lub ułożone na nasadzie nosa. Nacisk na nozdrze powinien być taki, aby je zamknąć. To ćwiczenie należy wykonywać 2-3 minut. Występujące dość szybko uczucie ciepła na twarzy jest wskaźnikiem, że oczyszczanie i pobieranie energii przebiega w należyty sposób. W czasie ćwiczenia oczy należy mieć zamknięte.

Wykonanie ćwiczenia:

wykonać pełny wydech,
zamknąć lewe nozdrze, a przez prawe powoli, głęboko i swobodnie wdychać powietrze,
zamknąć teraz także i prawe nozdrze i przez chwilę (2-3 sek.) wstrzymać oddech,
wykonać powolny wydech przez lewe nozdrze - zamykając w tym momencie prawe nozdrze,
zaraz po wydechu wykonać wdech przez lewe nozdrze - nie otwierając prawego,
na szczycie wdechu zamknąć również i lewe nozdrze i przez chwilę (2-3 sek.) wstrzymaa oddech,
dokonać pełnego powolnego wydechu przez prawe nozdrze, zamykając w tym momencie lewe.
---( powtarzamy od początku)---

4. ODDECHY "TONIZUJĄCE" (POBUDZAJĄCE)

W czasie powolnego, pełnego wdechu (wykonanego przez oba nozdrza) całą uwagę należy kierować na strumień wnikającego powietrza. Należy wyobrażać sobie, że do górnej części jamy nosowej wchodzi energia w postaci światła żółtego lub niebieskiego,
Teraz następuje wstrzymanie oddechu wraz z zamknięciem głośni, napięciem mięśni gardła, szyi i przyciśnięciem podbródka do mostka, z jednoczesnym zaciśnięciem zwieracza odbytu. W tym czasie należy ześrodkować uwagę na okolicy splotu trzewnego, tzn. w okolicy pępka, i intensywnie wyobrażać sobie tam przepływ energii w postaci światła i ciepła z jamy nosowej. Zwykle już dość szybko zaczyna się odczuwać w tym miejscu lekkie pulsacje.
Wydech, który teraz następuje, jest etapem intensywnego ładowania energii do tego rejonu, lub innego miejsca ciała, na którym się skoncentrujemy.

(Powyższe ćwiczenie powinno trwać kilka, a nawet kilkanaście minut. Przy poprawnym wykonaniu obserwuje się przyspieszenie procesu odnowy organizmu, jak również poszczególnych części ciała).

5. ODDECHY " OCZYSZCZAJĄCE SPECJALNE "

Typowe ćwiczenie przeponowo-brzuszne (usprawnia przeponę, krążenie krwi, oczyszcza płuca i polepsza ich elastyczność:

rozluźnienie mięśni brzucha i unieruchomienie klatki piersiowej. Gwałtowny wydech,
powoli wdychamy powietrze, rozluźniając mięśnie brzucha, to prowadzi do obniżenia przepony i zasysania powietrza,
teraz następują szybkie i rytmiczne wdechy i wydechy trwające kilkanaście do kilkudziesięciu sekund.

U w a g a! !!
Niezmiernie ważne jest w tym ćwiczeniu to, aby wydech był znacznie krótszy niż wdech. W trakcie ćwiczenia na ogół samoczynnie zaciska się zwieracz odbytu. Jeśli to nie następuje, trzeba to czynić świadomie.

6. ODDECH "PEŁNY"

Pozycja leżąca. Odwracamy uwagę od oddychania i przechodzimy w stan maksymalnego odpoczynku oddechowego (jak podczas snu). Wdychamy nosem i spokojnie wydychamy powietrze ustami.
Teraz zwracamy uwagę na działanie przepony. Przy wdechu przepona opada w dół, przy wydechu - podnosi się do góry.
Wykonujemy wdech przy lekko napiętych mięśniach brzucha, a zwłaszcza podbrzusza tak, aby obniżająca się przepona musiała pokonywać opór spowodowany wzrastającym ciśnieniem w jamie brzusznej. Wdech powinien być pełny do wypełnienia powietrzem całych płuc. Wydech.
Kontynuując oddychanie kładziemy prawą rękę na brzuchu. Przy wdechu ręka unosi się, przy wydechu - opada.
Kiedy ręka opadnie, zwracamy dłoń krawędzią prostopadle do płaszczyzny brzucha i w miarę zapadania się brzucha, naciskamy go krawędzią dłoni, zagłębiając się pod łuki żebrowe tak, jak gdybyśmy chcieli dopomóc przeponie w wywieraniu nacisku na płuca.
U W A G A!! !
Ruch przepony powinien wyprzedzać o ułamek sekundy ruch klatki piersiowej ćwiczenia powyższe należy powtarzać codziennie, zwiększając stopniowo długość wydechu do 5-6-12-15 sekund.

(Wg zapisu video opracował: mgr Władysław P i t a k - logopeda i muzykoterapeuta)

PS.
Osoby zainteresowane dokładniejszym poznaniem ćwiczeń pranajamy oraz chcące skutecznie wykonywać powyższe ćwiczenia, mogą zamówić kasetę wideo z nagranym pokazem ćwiczeń w wykonaniu hinduskiego lekarza prof. Rawi Jawalgekara. Towarzystwo Terapii i Kształcenia Mowy LOGOS w Koszalinie jest właścicielem nagrania i ma prawo je rozprowadzać.

Kontakt:
tel. (094) 340-60-06,
e-mail:
[link widoczny dla zalogowanych]

arka

RELAKSACJA - KORZYŚCI ZDROWOTNE

Podczas relaksacji ciało odpoczywa. Stan głębokiej relaksacji jest uzdrawiający dla całego organizmu.

Zwalnia się metabolizm, słabnie napięcie mięśniowe, w zapisie EEG fal mózgu pojawia się rytm alfa, charakterystyczny dla głębokiej relaksacji. Pojawienie się rytmów mózgowych alfa i theta powoduje wyraźne obniżenie się poziomu hormonów stresowych.

Występowanie wymienionych fal mózgowych w sposób znaczący podwyższa także sprawność immunologiczną organizmu. Według najnowszych badań neurofizjologów amerykańskich proces
leczenia organizmu jest znacznie przyśpieszony, kiedy mózg znajduje się w określonym stanie.

Dzięki świadomemu utrzymywaniu się w stanie alfa procesy zdrowotne zachodzą znacznie szybciej i sprawniej. Kilkanaście minut dziennie poświęconych relaksacji ma naukowo udowodniony bardzo pozytywny wpływ na nasze zdrowie Stosując odpowiednie techniki wyciszające możemy również osiągnąć tak dziś pożądany spokój wewnętrzny i harmonię.

arka

hagart

ARTOS - OŚRODEK LOGOTERAPII i TRENINGU OSOBOWOŚCI

logopeda dyplomowany , psychoterapeuta mgr Władysław Pitak.
[link widoczny dla zalogowanych]
Rejestracja telefoniczna : 94-340-60-06
Godziny przyjęć uzgadniane są z pacjentami

senior

LOGOS jest OK. Byłem kilka razy na ćwiczeniach logopedycznych indywidualnie i w grupie. Fajni ludzie i dobra baza. Pozdrawiam.